Oncologie is dat deel van de medische wetenschap dat zich bezig houdt met de behandeling van kanker. Alle kwaadaardige ziekten vallen daaronder. Daarom zijn er diverse specialisten die zich met oncologie bezig kunnen houden. Voor urologen geldt dat een groot deel van alle patiënten onder behandeling of controle is in verband met een kwaadaardige ziekte. Bijvoorbeeld van de prostaat of de blaas. Maar ook andere specialisten kunnen zich bezig houden met deze ziekten: zo zal de internist die zich met chemotherapie bezig houdt (ook wel de medisch oncoloog genoemd) deze patiënten soms ook behandelen. Als radiotherapie nodig is zal de radiotherapeutisch oncoloog dat op zich nemen.

Algemene inleiding kanker

Een kwaadaardig gezwel is het gevolg van groei van lichaamseigen cellen die zich niet meer houden aan de “normale” regels voor celdeling en groei. Het kan door bestaande weefselgrenzen heen groeien en zo leiden tot functieverlies van organen wat kan leiden tot klachten. Maar het kan zich ook verslepen via bloedbaan of lymfebanen. In dat geval is er sprake van uitzaaiing: cellen, afkomstig van het kwaadaardig gezel groeien elders in het lichaam uit tot een apart gezwel. Het soort cellen van de uitzaaiing is dus altijd gelijk aan die van de oorspronkelijke kanker. Ook zijn de kanker cellen soms in staat om stoffen af te scheiden die bepaalde processen in het lichaam onbedoeld kunnen beïnvloeden.

Urologie en kanker

Zoals gezegd is een groot aantal patiënten onder behandeling of controle bij de uroloog. Wij zien het als onze taak de patiënt en zijn of haar familie zo goed mogelijk te begeleiden in het ziekteproces. Hierbij speelt het geven van eerlijk en duidelijke informatie een grote rol. Maar ook het kunnen aanbieden van de beste (operatieve) behandelingen.

De kwaadaardige ziekten die binnen de urologie vallen zijn:

• Prostaatkanker
• Blaaskanker
• Nierkanker
• Zaadbalkanker
• Peniskanker

Elders op deze site vindt u specifieker informatie over deze ziektebeelden.

Het aantonen van de bovengenoemde ziektebeelden behoort tot het takenpakket van de uroloog. De uroloog is ook in de gelegenheid om diverse onderzoeken zelf te doen, zoals echografisch onderzoek van de prostaat of kijkonderzoek van de urinebuis en blaas. Ook kan de uroloog door het uitvoeren van een operatie een orgaan of deel daarvan verwijderen als onderdeel van het onderzoek of als behandeling. Is een medicamenteuze behandeling nodig, dan kan, afhankelijk van het soort geneesmiddel dat wordt voorgesteld, de uroloog dit zelf doen of doorverwijzen naar de medisch oncoloog. Voor radiotherapie is doorverwijzing naar een radiotherapeutisch instituut altijd nodig.

Multidisciplinair oncologisch centrum (MOC)

Binnen het Jeroen Bosch Ziekenhuis is het multidisciplinair oncologisch centrum (MOC) speciaal ingericht voor de behandeling en begeleiding van kankerpatiënten. Op de bijbehorende polikliniek hebben 3 van de urologen spreekuur. Omdat er ook medisch oncologen spreekuur doen op hetzelfde moment is het mogelijk meerdere specialisten in het consult te betrekken. Ook de oncologieverpleegkundige is bij het spreekuur op het MOC betrokken.(patiëntenfolder)

Oncologieverpleegkundige

De polikliniek van de afdeling Urologie in het Jeroen Bosch Ziekenhuis heeft twee oncologieverpleegkundigen. De rol van deze twee gespecialiseerde verpleegkundigen is het begeleiden van de patiënten die onder behandeling of controle zijn voor een kwaadaardige ziekte. Meestal worden zij direct bij het consult betrokken zodra sprake blijkt van kanker. Zij zijn, ook telefonisch, laagdrempelig voor uiteenlopende vragen bereikbaar en overleggen zo nodig met de behandelend uroloog. De informatie die tijdens het spreekuur wordt gegeven wordt door hen zoveel mogelijk op papier aan de patiënt meegegeven. Voor elke patiënt ontstaat zo een individuele “Behandelwijzer urologie”.