Voor de behandeling van nierstenen bestaan er verschillende mogelijkheden ( met name: enkel pijnstilling, ESWL of operatief verwijderen van de steen). De behandeling is meestal afhankelijk van de grootte van de steen en zijn positie in de ureter. Kleine steentjes (<5mm) worden meestal spontaan uitgeplast en vragen dus geen specifieke behandeling behalve adekwate pijnstilling.

ESWL (niersteenvergruizer)

De niersteenvergruizer of ESWL genereert schokgolven die de steen ter plaatse fragmenteert zonder de omliggende weefsels te beschadigen. De steen wordt vergruisd tot meerdere kleine fragmenten en deze worden, meestal pijnloos, uitgeplast. Een zeldzame keer kunnen er koliekpijnen optreden door passage van grotere steenfragmenten.

De steenvergruizer in ons ziekenhuis is  van de nieuwste generatie (Storz Modulith SLK). Dit toestel  heeft als groot voordeel dat er geen zware pijnstillers noodzakelijk zijn. Meestal volstaat een algemene pijnstiller type Diclofenac (Voltaren) en een verdovende huidzalf (EMLA). Een ESWL-sessie gebeurt via dagopname.

Operatief verwijderen van de steen

Een steen die niet spontaan wordt uitgeplast en/of niet vergruist kan worden, moet operatief verwijderd worden via een ‘kijkoperatie’. Er zijn twee types van  kijkoperatie mogelijk m.n. een ureterorenoscopie (URS) of een percutane nefrolithotripsie (PNL). Beide ingrepen vinden plaats onder een korte narcose.

- Ureterorenoscopie (URS): hiermee wordt dmv een flexibele of semi-flexibele camera de steen opgespoord via de blaas en het urineleider (ureter). De steen wordt inwendig vergruist dmv een laser en vervolgens, indien mogelijk,  verwijderd met een mandje of grijptang. Indien er veel zwelling is rondom de steen, kan beslist worden om tijdelijk een inwendige buisje (dubbel J-stent) achter te laten. De dubbel J-stent wordt poliklinisch en onder lokale verdoving verwijderd na 2-3 weken.

-Percutane nefrolithotripsie (PNL): hiermee worden grote nierstenen (>1.5cm) verwijderd  via één klein gaatje in de zij dmv een nefroscoop. De grote steen wordt met een speciale drilboor gelijktijdig gefragmenteerd en opgezogen in een potje. Na de ingreep wordt een drain achtergelaten gedurende 1 à 2 dagen.

Steenstraat

Uit recente studies is gebleken dat patiënten met een niersteenkoliek, die binnen de 2 dagen een ESWL-sessie ondergaan, meestal een grotere kans hebben om sneller steenvrij te zijn en minder kans hebben op een ziekenhuisopname en een eventuele operatieve ingreep.  Om deze reden richtten wij een ‘steenstraat’ in onze polikliniek op.

Huisartsen kunnen hun patiënten (met verdenking van niersteenkolieken), daags zelf insturen om de ‘steenstraat’  te bewandelen.  De opzet is hierbij om de nodige onderzoeken (bloed-  urineonderzoek en beeldvorming) op 1 dag af te ronden. Vervolgens wordt samen met de patiënt een actieplan gemaakt.  Indien een ESWL-sessie nodig zou zijn, trachten wij dit te regelen binnen de 2 dagen.  ESWL-sessies worden op maandag-, woensdag- en vrijdagnamiddag uitgevoerd.